รัฐประหาร พ.ศ. 2490

พิมพ์ครั้งแรก 2515
พิมพ์ครั้งแรกมติชน 2557
เหตุการณ์ทางการเมืองหลังการเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ. 2475
-- สาเหตุการเกิดรัฐประหาร
-- เหตุการณ์ก่อนหน้ารัฐประหาร
-- การกระทำรัฐประหาร
-- เหตุการณ์หลังรัฐประหาร
-- วิจารณ์รัฐประหาร.

หนังสือเล่มนี้ว่าด้วย การรัฐประหาร ในปี พ.ศ.2490 ซึ่งถือว่าเป็นการเปลี่ยนโฉมหน้าประวัติศาสตร์ทางการเมืองการปฏิวัติครั้งนี้ นำโดย จอมพล ผิน ชุณหะวัณ โดยมีกองทัพบกเป็นกำลังหลักในการปฏิวัติครั้งนี้ และทำให้คณะราษฎรหมดบทบาทในทางการเมืองตั้งแต่นั้นมา ดังที่อ.ทักษ์ เฉลิมเตียรณ อธิบายไว้ว่า

หนังสือเล่มนี้ว่าด้วย การรัฐประหาร ในปี พ.ศ.2490 ซึ่งถือว่าเป็นการเปลี่ยนโฉมหน้าประวัติศาสตร์ทางการเมืองการปฏิวัติครั้งนี้ นำโดย จอมพล ผิน ชุณหะวัณ โดยมีกองทัพบกเป็นกำลังหลักในการปฏิวัติครั้งนี้ และทำให้คณะราษฎรหมดบทบาทในทางการเมืองตั้งแต่นั้นมา ดังที่อ.ทักษ์ เฉลิมเตียรณ อธิบายไว้ว่า
"...หลังการทำรัฐประหาร 2490 สำเร็จ สิ่งที่เกิดขึ้นคือการก้าวขึ้นมามีบทบาทนำและครอบงำการเมืองไทยต่อไปของกลุ่มทหารรุ่นใหม่ซึ่งต่างจากฝ่ายนำของคณะราษฎร คณะทหารไม่ได้ผ่านการศึกษาและมีประสบการณ์ในเรื่องประชาธิปไตยแบบตะวันตกในประเทศเสรีนิยม หากแต่พวกเขาทั้งหมดเป็นผลิตผลของการศึกษาการทหารในประเทศไทยเอง นายทหารรุ่นใหม่เหล่านี้จึงแทบไม่มีประสบการณ์และความรับรู้ในจารีตของระบบประชาธิปไตยในสังคมตะวันตกมาก่อนเลย..."
หนังสือเล่มนี้จึงเป็นการวิเคราะห์ที่มาที่ไปของการปฏิวัติในครั้งนั้น